27 Μαρ 2025

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΣΟΒΑΡΟΣ ΣΕ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΛΙΑΚΟΥ

 Το θεατρικό έργο Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΣΟΒΑΡΟΣ  του Όσκαρ Ουάιλντ, που πρωτοπαίχτηκε το 1895, αποτελεί ένα από τα πιο εμβληματικά έργα της αγγλικής κωμωδίας. Με την κοφτερή ειρωνεία, το γλωσσικό παιχνίδι και τη σατιρική του διάθεση, ο Ουάιλντ διακωμωδεί την υποκρισία και τους κοινωνικούς θεσμούς της βικτωριανής εποχής.

Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από δύο νεαρούς άνδρες, τον Τζακ Γουόρδινγκ και τον Άλτζερνον Μόνκριφ, οι οποίοι χρησιμοποιούν ψεύτικες ταυτότητες για να ζήσουν μια διπλή ζωή και να αποφύγουν τις κοινωνικές τους υποχρεώσεις. Ωστόσο, οι παρεξηγήσεις που προκύπτουν μέσα από αυτή την κοροϊδία οδηγούν σε ένα απολαυστικό παιχνίδι ταυτοτήτων και παραπλανήσεων. Η κωμωδία αυτή, αν και γράφτηκε τον 19ο αιώνα, παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, θίγοντας ζητήματα όπως η κοινωνική προσποίηση, η σημασία του γάμου και η αναζήτηση της προσωπικής ταυτότητας.


Η μετάφραση ενός τέτοιου έργου αποτελεί πρόκληση, καθώς ο λόγος του Ουάιλντ είναι γεμάτος λογοπαίγνια, ειρωνεία και κοινωνικά υπονοούμενα. Ο Παναγιώτης Λιάκος, μέσα από τη νέα του μετάφραση, καταφέρνει να μεταφέρει την αιχμηρότητα και τη λεπτή ειρωνεία του συγγραφέα, διατηρώντας την αίσθηση της ελαφρότητας και του ρυθμού που απαιτεί μια κωμωδία τέτοιου επιπέδου.

Βασικά χαρακτηριστικά της νέας μετάφρασης:

  • Ακρίβεια και Πιστότητα στο Πρωτότυπο
    Η μετάφραση ακολουθεί πιστά το ύφος του Ουάιλντ, αποδίδοντας με σαφήνεια τις πολύπλοκες σχέσεις μεταξύ των χαρακτήρων και την κοινωνική κριτική του έργου.

  • Ανανεωμένη Γλώσσα, Χωρίς να Χάνεται η Ατμόσφαιρα της Εποχής
    Ο Λιάκος αποφεύγει τις υπερβολικά λόγιες ή απαρχαιωμένες εκφράσεις, φέρνοντας το έργο πιο κοντά στη σύγχρονη ελληνική γλώσσα, χωρίς να απομακρύνεται από το ιστορικό του πλαίσιο.

  • Ενισχυμένη Κωμική Διάσταση
    Η νέα απόδοση δίνει έμφαση στη γρήγορη εναλλαγή των διαλόγων και στα λεκτικά παιχνίδια, διατηρώντας τον ζωηρό ρυθμό της κωμωδίας.


Η νέα αυτή μετάφραση δεν αποτελεί απλώς μια γλωσσική προσαρμογή, αλλά μια ολοκληρωμένη θεατρική πρόταση. Με έμφαση στη σκηνική απόδοση και τη φυσικότητα των διαλόγων, η έκδοση αυτή φιλοδοξεί να ανανεώσει το ενδιαφέρον του ελληνικού κοινού για το αριστουργηματικό έργο του Ουάιλντ.

Επιπλέον, η έκδοση περιλαμβάνει μια εκτενή εισαγωγή από τον φιλόλογο και κριτικό λογοτεχνίας Λορέντζο Καρρέα, ο οποίος αναλύει:

  • Τα στοιχεία της σάτιρας και του κοινωνικού σχολίου στο έργο.

  • Την έννοια του δυισμού και της πλαστότητας των κοινωνικών ρόλων.

  • Τη σημασία του χιούμορ ως εργαλείου αποδόμησης της κοινωνικής τάξης.


Η μετάφραση του Παναγιώτη Λιάκου αναδεικνύει τη διαχρονική γοητεία της κωμωδίας του Ουάιλντ, καθιστώντας την προσιτή στο σύγχρονο ελληνικό κοινό. Με χιούμορ, σπιρτάδα και ευαισθησία, το έργο εξακολουθεί να μας προκαλεί να αναλογιστούμε την έννοια της ταυτότητας, της κοινωνικής υποκρισίας και –πάνω απ’ όλα– την πραγματική σημασία του να είναι κανείς σοβαρός.